CVA/NAH

‘In december 2016 had ik een beroerte (CVA) in mijn linker hersenhelft en was ik verlamd aan mijn rechter kant. Na zes maanden revalidatie kon ik weer lopen maar mijn rechter been slingerde altijd naar rechts. Mijn rechterarm kon ik niet hoger tillen dan mijn schouder en mijn rechter hand deed helemaal niets. Wat heel gek was: als ik gaapte dan ging mijn rechterarm automatisch omhoog. En als ik mijn rechter hand of arm probeerde te gebruiken dan schudde het erg. Ook had ik woordvindingsproblemen, wat heel irritant is. In 2019 begon ik met RGM. Nu, in 2021, is er veel verbeterd:

• Ik loop weer in een rechte lijn (in plaats van steeds naar rechts)
• Ik kan weer ieder woord zeggen wat ik wil, als ik niet te moe ben. De woordvindings problemen zijn een stuk verminderd.
• Mijn arm doet (bijna) altijd wat hij moet doen.
• En: als ik gaap, gaat mijn arm niet meer omhoog en hij schudt ook niet meer als ik hem gebruik. Ik ben zó blij met de RGM-lessen! Het heeft me zo veel geholpen. Zelfs nu de CVA al vierenhalf jaar geleden is kunnen er nog dingen verbeteren.’ Antoinet (50 jaar)

Aan de Universiteit van Gothenburg zijn de effecten van RGM onderzocht naar het effect van RGM op het herstel na een CVA (chronische fase). In 2017 is een publicatie verschenen over de onderzoeksresultaten van de rct (gerandomiseerd onderzoek met controlegroep), in 2018 gevolgd door een publicaties over het kwalitatieve deel van het onderzoek. De resultaten leest u hier: publicatie RCT, samenvatting RCT en publicatie kwalitatief onderzoek. Let op, de informatie toont nog de oude naam, sinds 2015 heet de methode RGM.

RGM-practitioners helpen mensen met hersenletsel bij het herstellen van vertrouwen in hun fysieke capaciteiten en het gevoel van ‘mens zijn’ en niet als een definitief uitgerangeerde patiënt. Bovenal geeft het hen hoop en een positief vooruitzicht. Hersenletsel hoeft niet het einde te betekenen van een gelukkig leven. Met de juiste stimulans en omgeving is voor veel mensen met hersenletsel progressie en (gedeeltelijk) herstel mogelijk met RGM. Door het stimuleren van beweging en diverse zintuigen tegelijk kunnen er in de hersenen nieuwe verbindingen en netwerken ontstaan, waardoor functies die verloren leken, weer kunnen verbeteren of (gedeeltelijk) herstellen. Dit proces heet neuroplasticiteit.

Het oefenen met mensen met hersenletsel is, ook voor de RGM-practitioner, vaak een uitdaging. Er zijn immers geen twee mensen met hersenletsel gelijk. Het programma moet dus altijd op de persoon worden afgestemd. Hierbij gaat het om de prikkels (muziek) die iemand wel of niet verdraagt, de inspanning die een persoon aan kan, de hersenfuncties die bij de betreffende persoon zijn aangedaan etc. Daarom is het goed om, zeker aan het begin, individuele RGM-sessies te geven. Als de ontwikkeling van de deelnemer het toelaat dan kan iemand daarna in een groep deelnemen.

‘Het is vaak ontroerend om te zien of te horen wat mensen, ook jaren nadat ze hun hersenletsel opliepen, nog voor vooruitgang kunnen maken. Een prachtige uitspraak van de partner van een deelnemer was “Ik heb mijn oude Marleen weer terug”. Dat doet mij als therapeut ook altijd veel.’ 
Mariken Jaspers, oefentherapeut en RGM-practitioner, die de methode veel gebruikt voor mensen met hersenletsel.

‘18 Jaar nadat ik hersenletsel opliep door een motorongeval begon ik met RGM-oefeningen op de dagbesteding in Ede, een uur per week. Na enkele maanden begonnen mijn vrouw en ik veranderingen te merken in de coördinatie van mijn denken en mijn bewegingen. De grootste veranderingen zijn dat mijn bewegingen vloeiender zijn geworden, dat merk ik bij autorijden (mijn vrouw wil nu wel weer bij mij in de auto zitten omdat ik niet meer zo plotseling op de rem trap), hardlopen (ik struikel niet meer!) en skiën (dit is duidelijk te zien op filmbeelden).
Bij het gitaarspelen kan ik het notenschrift weer omzetten in spelen. Ik ben nu weer in staat om enkele stukken te spelen.
Bij het zeilen: Ik kan nu weer in mijn eigen boot zeilen, omdat ik weer overzicht heb in alle verschillende handelingen. Kortom, ik ben enorm geholpen door deze methode!’  Wim van L.

Hoe RGM wordt toegepast binnen een Nederlandse zorginstelling als behandelmethode bij een CVA ziet u hieronder.